NADZORY BUDOWLANE

Rozpoczynając lub planując inwestycję budowlaną należy dokładnie się do niej przygotować. Począwszy od pomysłu, poprzez projekt i realizację, aż do momentu wieńczącego budowę towarzyszyć będzie wiele trudności i spraw do rozwiązania. Nie brakuje przepisów, ustaw oraz procedur, które należy znać i respektować, aby na każdym z etapów realizacji inwestycji odnieść sukces.

 

Nad prawidłowym przebiegiem tych procesów budowlanych czuwa Ustawa Prawo Budowlane oraz szereg z nią powiązanych ustaw i rozporządzeń. Ustawa ta jasno określa podział obowiązków pomiędzy uczestnikami procesu budowlanego. Podejmując się zatem prowadzenia inwestycji budowlanej, polegającej czy to na budowie, remoncie, odbudowie a nawet rozbiórce obiektu budowlanego, niezbędni są oczywiście poza inwestorem: kierownik budowy oraz inspektor nadzoru inwestorskiego.

Zgodnie z Art. 17 i 18 Ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo Budowlane Dz.U.1994 Nr 89 poz. 414 (z późniejszymi zmianami)

Uczestnikami procesu budowlanego, w rozumieniu ustawy, są:

1) INWESTOR

2) PROJEKTANT

3) Inspektor nadzoru inwestorskiego

Inspektor nadzoru inwestorskiego

Inspektorem nadzoru inwestorskiego może być tylko osoba posiadająca odpowiednie uprawnienia budowlane oraz należeć do izby samorządu zawodowego, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tą izbę, z określonym w nim terminem ważności.

Obowiązek ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 19 listopada 2001 r.

w sprawie rodzajów obiektów budowlanych, przy których realizacji jest wymagane ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego (Dz. U. Nr 138, poz. 1554).

W pozostałych przypadkach ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego nie jest obowiązkowe (chyba, że taki obowiązek zostanie nałożony w decyzji o pozwoleniu na budowę).

Ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego leży jednak w dobrym interesie inwestora. Zadba on bowiem o ochronę interesów inwestora, dobrą jakość wykonanych prac, odbiory robót jak również rzetelne rozliczenie finansowe budowy.

Zgodnie z Art. 25., 26. i 27. Ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo Budowlane Dz.U.1994 Nr 89 poz. 414 (z późniejszymi zmianami)

PODSTAWOWE OBOWIĄZKI INSPEKTORA NADZORU INWESTORSKIEGO TO:

reprezentowanie inwestora na budowie przez sprawowanie kontroli zgodności jej realizacji z projektem lub pozwoleniem na budowę, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej;

sprawdzanie jakości wykonywanych robót budowlanych i stosowania przy wykonywaniu tych robót wyrobów zgodnie z art. 10;

sprawdzanie i odbiór robót budowlanych ulegających zakryciu lub zanikających, uczestniczenie w próbach i odbiorach technicznych instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych oraz przygotowanie i udział w czynnościach odbioru gotowych obiektów budowlanych i przekazywanie ich do użytkowania;

potwierdzanie faktycznie wykonanych robót oraz usunięcia wad, a także, na żądanie inwestora, kontrolowanie rozliczeń budowy.

INSPEKTOR NADZORU INWESTORSKIEGO MA PRAWO:

  • wydawać kierownikowi budowy lub kierownikowi robót polecenia, potwierdzone wpisem do dziennika budowy, dotyczące: usunięcia nieprawidłowości lub zagrożeń, wykonania prób lub badań, także wymagających odkrycia robót lub elementów zakrytych, przedstawienia ekspertyz dotyczących prowadzonych robót budowlanych oraz informacji i dokumentów potwierdzających zastosowanie przy wykonywaniu robót budowlanych wyrobów, zgodnie z art. 10, a także informacji i dokumentów potwierdzających dopuszczenie do stosowania urządzeń technicznych;
  • żądać od kierownika budowy lub kierownika robót dokonania poprawek bądź ponownego wykonania wadliwie wykonanych robót, a także wstrzymania dalszych robót budowlanych w przypadku, gdyby ich kontynuacja mogła wywołać zagrożenie bądź spowodować niedopuszczalną niezgodność z projektem lub pozwoleniem na budowę.
  • przy budowie obiektu budowlanego, wymagającego ustanowienia inspektorów nadzoru inwestorskiego w zakresie różnych specjalności, inwestor wyznacza jednego z nich jako koordynatora ich czynności na budowie.

KIEDY NALEŻY USTANOWIĆ INSPEKTORA NADZORU INWESTORSKIEGO:

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 19 listopada 2001 r.

w sprawie rodzajów obiektów budowlanych, przy których realizacji jest wymagane ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego (Dz. U. Nr 138, poz. 1554):

Ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego jest wymagane przy budowie między innymi takich obiektów budowlanych:

  • użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego o kubaturze 2500m3 i większej;
  • wpisanych do rejestru zabytków, w zakresie przebudowy, rozbudowy oraz wykonywania rekonstrukcji lub remontów;
  • budynków i budowli:
  • o wysokości nad terenem 15m i większej,
  • zawierających pomieszczenie zagrożone wybuchem w rozumieniu przepisów przeciwpożarowych,
  • wymagających uwzględnienia ruchów podłoża, w tym spowodowanych wpływem eksploatacji górniczej,
  • z zainstalowaną mocą elektryczną 1000kW i większą,
  • technicznych o kubaturze ponad 2500m3, związanych z obiektami budowlanymi, o których mowa w pkt 12,
  • budowli mostowych wszelkich typów, w tym wiaduktów, estakad i innych podobnych obiektów budowlanych;
  • zapór ziemnych i wałów przeciwpowodziowych o wysokości 3m i większej lub chroniących miasta, wsie, obszary rolne i leśne o powierzchni powyżej 1000ha oraz budowli technicznych związanych z tymi obiektami budowlanymi;

budowli zbiornikowych nadziemnych i podziemnych na materiały stałe, płynne i gazowe:

  • niebezpieczne dla ludzi i środowiska,
  • o wysokości lub zagłębieniu 5m i większych,

służących do składowania i usuwania, wykorzystywania lub unieszkodliwiania odpadów;

dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych oraz związanych z nimi bezpośrednio obiektów budowlanych, w tym tuneli drogowych i innych budowli;

dróg szynowych, wraz z przeznaczonymi do prowadzenia ruchu budynkami, budowlami i urządzeniami;

Ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego jest wymagane również przy realizacji obiektów budowlanych lub ich części, które zawierają:

elementy konstrukcyjne:

– o rozpiętości 12m i większej, wysięgu 3m i większym lub o wysokości jednej kondygnacji 6m i większej,

– poddane obciążeniu użytkowemu 5kN/m2 i większemu, obciążeniu zmiennemu ruchomemu, a także zwymiarowane z uwzględnieniem wpływów dynamicznych, termicznych, skurczów materiałowych lub ruchów podpór,

– sprężane na budowie lub na miejscu ich wbudowania w obiekcie budowlanym.

4) Kierownik budowy lub kierownik robót

Kierownikiem budowy może być tylko osoba posiadająca odpowiednie uprawnienia budowlane oraz należeć do izby samorządu zawodowego, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tą izbę, z określonym w nim terminem ważności.

Prawo budowlane nakłada na inwestora obowiązek ustanowienia kierownika budowy. Na każdej budowie musi być kierownik budowy lub  osoba która będzie kierowała robotami budowlanymi.

Zgodnie z Art. 22. oraz 23. Ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo Budowlane Dz.U.1994 Nr 89 poz. 414  (z późniejszymi zmianami)

PODSTAWOWE OBOWIĄZKI KIEROWNIKA BUDOWY TO:
  • protokolarne przejęcie od inwestora i odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy wraz ze znajdującymi się na nim obiektami budowlanymi, urządzeniami technicznymi i stałymi punktami osnowy geodezyjnej oraz podlegającymi ochronie elementami środowiska przyrodniczego i kulturowego;
  • prowadzenie dokumentacji budowy;
  • zapewnienie geodezyjnego wytyczenia obiektu oraz zorganizowanie budowy i kierowanie budową obiektu budowlanego w sposób zgodny z projektem lub pozwoleniem na budowę, przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, oraz przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy;
  • koordynowanie realizacji zadań zapobiegających zagrożeniom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia:
  1. przy opracowywaniu technicznych lub organizacyjnych założeń planowanych robót budowlanych lub ich poszczególnych etapów, które mają być prowadzone jednocześnie lub kolejno,
  2. przy planowaniu czasu wymaganego do zakończenia robót budowlanych lub ich poszczególnych etapów;
  • koordynowanie działań zapewniających przestrzeganie podczas wykonywania robót budowlanych zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia zawartych w przepisach, o których mowa w art. 21a ust. 3, oraz w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia;
  • wprowadzanie niezbędnych zmian w informacji, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b, oraz w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, wynikających z postępu wykonywanych robót budowlanych;
  • podejmowanie niezbędnych działań uniemożliwiających wstęp na budowę osobom nieupoważnionym;
  • zapewnienie przy wykonywaniu robót budowlanych stosowania wyrobów, zgodnie z art. 10;
  • wstrzymanie robót budowlanych w przypadku stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia oraz bezzwłoczne zawiadomienie o tym właściwego organu;
  • zawiadomienie inwestora o wpisie do dziennika budowy dotyczącym wstrzymania robót budowlanych z powodu wykonywania ich niezgodnie z projektem;
  • realizacja zaleceń wpisanych do dziennika budowy;
  • zgłaszanie inwestorowi do sprawdzenia lub odbioru wykonanych robót ulegających zakryciu bądź zanikających oraz zapewnienie dokonania wymaganych przepisami lub ustalonych w umowie prób i sprawdzeń instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych przed zgłoszeniem obiektu budowlanego do odbioru;
  • przygotowanie dokumentacji powykonawczej obiektu budowlanego;
  • zgłoszenie obiektu budowlanego do odbioru odpowiednim wpisem do dziennika budowy oraz uczestniczenie w czynnościach odbioru i zapewnienie usunięcia stwierdzonych wad, a także przekazanie inwestorowi oświadczenia, o którym mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2.
KIEROWNIK BUDOWY MA PRAWO:
  • występowania do inwestora o zmiany w rozwiązaniach projektowych, jeżeli są one uzasadnione koniecznością zwiększenia bezpieczeństwa realizacji robót budowlanych lub usprawnienia procesu budowy;
  • ustosunkowania się w dzienniku budowy do zaleceń w nim zawartych.
DODATKOWE USŁUGI ŚWIADCZONE PRZEZ KIEROWNIKA BUDOWY NIE WYNIKAJĄCE Z PRZEPISÓW PRAWA BUDOWLANEGO:
  • wsparcie merytoryczne w postępowaniu poprzedzającym rozpoczęcie robót budowlanych;
  • sporządzenie planu BiOZ;
  • pomoc w doborze wykonawców robót budowlanych oraz opiniowanie lub przygotowanie umów na roboty budowlane;
  • opinie techniczne;
  • sporządzanie kosztorysów: inwestorskich, powykonawczych, zamiennych;

Więcej szczegółów w zakładce: DORADZTWO TECHNICZNE

Łączenie funkcji kierownika budowy i inspektora nadzoru inwestorskiego nie jest dopuszczalne.

!!! Kierownik budowy to również kierownik rozbiórki!!!

Ważne: przy budowie, odbudowie, przebudowie, nadbudowie, rozbudowie, remoncie, montażu, rozbiórce i robotach budowlanych w większości przypadków nałożony jest obowiązek (przez ustawę Prawo Budowlane lub przez właściwy organ) zapewnienia objęcia kierownictwa budowy lub nadzoru nad robotami przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności.

Inwestor jako jeden z uczestników procesu budowlanego ma obowiązek:

  1. Zorganizowania procesu budowy, z uwzględnieniem zawartych w przepisach zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, a w szczególności zapewnienie:
  • opracowania projektu budowlanego i, stosownie do potrzeb, innych projektów,
  • objęcia kierownictwa budowy przez kierownika budowy,
  • opracowania planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,
  • wykonania i odbioru robót budowlanych,
  • w przypadkach uzasadnionych wysokim stopniem skomplikowania robót budowlanych lub warunkami gruntowymi, nadzoru nad wykonywaniem robót budowlanych – przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych.
  1. Inwestor może ustanowić inspektora nadzoru inwestorskiego na budowie.
  2. Inwestor może zobowiązać projektanta do sprawowania nadzoru autorskiego.

Właściwy organ może w decyzji o pozwoleniu na budowę nałożyć na inwestora obowiązek ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego, a także obowiązek zapewnienia nadzoru autorskiego, w przypadkach uzasadnionych wysokim stopniem skomplikowania obiektu lub robót budowlanych bądź przewidywanym wpływem na środowisko.